6-cı Sinir İflicində Botoks Müalicəsi

Altıncı sinir iflici ən çox görülən göz siniri iflici xəstəliyidir. Altıncı sinir əsasən gözün xaricə hərəkət etməsini təmin edən əzələyə siqnallar göndərir. Altıncı sinir iflici zamanı göz xaricə doğru hərəkət edə bilmir və içəriyə doğru çəpgözlük, bulanıq və ikiqat görmə əmələ gəlir.

Altıncı sinir iflici başa birbaşa zərbə nəticəsində yarana və ya bəzən bilinməyən bir səbəbdən qəflətən baş verə bilər. Altıncı sinir həm də “Abdusens” siniri kimi tanınır. Abdusens siniri işləmədikdə göz hərəkətlərində düzgün fəaliyyət göstərə bilməmə və ikiqat görmə meydana gəlir.

Altıncı sinir iflicində daxili çəpgözlük müşahidə olunur. Sağ göz təsirlənirsə, sağ göz sağa, sol göz təsirlənirsə, sol göz sola baxa bilməz. Nadir hallarda hər iki göz də təsirlənə bilər.

Altıncı Sinir İflicinin Səbəbləri

Düşmə və ya yol qəzası kimi ağır baş travması

Yaşlılarda, hipertoniya və ya damar sərtliyi olan insanlarda görülən iflic

İnfeksiya (məsələn, Lyme xəstəliyi və ya virusdan)

Qlioma

Sinir iltihabı, məsələn, peyvənddən sonra

Skleroz

Beyində yüksək təzyiq (məsələn, meningit)

Anadangəlmə

Çox nadir problemdir. Doğuş travması və ya nevroloji xəstəliklərlə də birlikdə görülə bilər. Məsələn, Möbius sindromunda altıncı və yeddinci sinir iflici birlikdə baş verir.

Sonradan Qazanılan Altıncı Sinir İflici

Uşaqlıq dövründə travma, virus infeksiyaları, peyvənddən sonra, şişlər və səbəbi bilinməyən şərtlər altıncı sinir iflicinə səbəb ola bilər.

Ani təzyiq artımına səbəb olan travmalar, altıncı sinirin sıxılmasına səbəb olan şişlər, Lupus və Dağınıq skleroz kimi nevroloji xəstəliklər, qanaxmalar altıncı sinir iflicinə səbəb ola bilər.

Yetkinlərdə Altıncı Sinir İflicinə Görə Yaranan Çəpgözlük

Yetkinlərdə altıncı sinir iflicinin ən çox rast gəlinən səbəbi hipertoniya və şəkər xəstəliyinə görə kapilyarların daralması və görmə sinirinin qəfil qidalanmamasıdır.

Pasiyentlərimiz ikiqat görmənin qəfil başlamasından şikayətlənir və ya tək və aydın görmək üçün başını yana çevirməli olurlar.

Altıncı Sinir İflicinin Əlamətləri

1. Gözün içəri dönməsi (Ezotropiya):

   - Zədələnmiş göz düz baxmaq əvəzinə içəriyə, buruna doğru dönür.

2. İkiqat görmə (Diplopiya):

3. Göz hərəkətlərində məhdudiyyət:

   - Zədələnmiş göz xarici istiqamətə (müvafiq tərəfə) hərəkət edə bilmir və ya bu hərəkət məhduddur.

   - Göz hərəkətlərində asimmetriya müşahidə olunur.

4. Başın kompensator duruşu:

   - Xəstə ikiqat görmənin qarşısını almaq və görmə qabiliyyətini düzəltmək üçün başını bir tərəfə əyir və ya çevirir.

   - Bu kompensator baş duruşu, gözlərin daha uyğun vəziyyətdə olması üçün istifadə edilir.

5. Görmə qabiliyyətində azalma:

   - Zədələnmiş gözdə görmə qabiliyyəti zəifləyə bilər, çünki göz düzgün hərəkət edə bilmir və ya fokuslana bilmir.

   - Bu, ümumi görmə keyfiyyətinə mənfi təsir göstərə bilər.

6. Baş ağrıları və narahatlıq:

Altıncı sinir iflicinin əlamətləri fərdi olaraq dəyişə bilər və sinir zədələnməsinin dərəcəsindən asılıdır. Bu əlamətlərdən hər hansı biri müşahidə olunarsa, dərhal bir göz həkiminə müraciət etmək vacibdir. Erkən diaqnoz və müalicə altıncı sinir iflicinin təsirlərini minimuma endirmək və pasiyentin görmə qabiliyyətini bərpa etmək üçün çox önəmlidir.

Altıncı Sinir İflicinin Diaqnozu

Altıncı sinir iflici diaqnozu klinik müayinə ilə qoyulur. 

Əgər altıncı sinir iflici birdən yaranan problemdirsə və pasiyentin yaşı 55-dən aşağıdırsa, MRT və KT ilə qiymətləndirməyə üstünlük veririk. Görüntüləmə ilə yanaşı, metabolik problemləri qan testləri ilə araşdırırıq.

Altıncı Sinir İflicində Botoks Müalicəsinin Məqsədi

Altıncı sinir iflici zamanı gözün xarici düzbucaqlı əzələsi zəifləyir və ya işləmir, nəticədə göz içəriyə dönür. Bu vəziyyəti düzəltmək üçün botoks zəif əzələnin qarşısındakı güclü əzələyə injeksiya edilir. Bu, həmin əzələni zəiflədərək gözün daha doğru istiqamətə dönməsini təmin edir və ikiqat görməni azaltmağa kömək edir.

Prosedur Necə İcra Edilir?

Anesteziya: Prosedur öncəsi lokal anesteziya (göz damcıları) istifadə edilə bilər ki, bu da ağrını və diskomfortu azaldır.

İnjeksiya: Botoks, gözün içəri dönməsinə səbəb olan güclü əzələyə incə bir iynə ilə injeksiya edilir. Bu, həmin əzələni zəiflədərək gözün daha doğru istiqamətə dönməsini təmin edir. Prosedur adətən qısa müddətdə, bir neçə dəqiqə ərzində tamamlanır.

Botoks Müalicəsinin Effektivliyi

Müvəqqəti təsir: Botoksun təsiri müvəqqəti olaraq 3-4 ay davam edir. Bu müddət ərzində sinirin bərpası baş verərsə, gözlərin normal funksiyası geri dönə bilər.

İkiqat görmənin azalması: Botoks müalicəsi ikiqat görmə problemlərini azaltmağa və gözlərin daha düzgün işləməsinə kömək edir.